لوله پلی اتیلن
لوله پلی اتیلن، از رایج ترین انواع لوله ی مورد استفاده در شبکه آبیاری ، انتقال گاز ، فاضلابی، آبیاری و … است. این لوله به علت مقاوم بودن در برابر خوردگی و فشار و طول عمر زیاد ، کاربرد زیادی در صنعت پلاستیک دارد.
پلی اتیلن چیست؟
پلی اتیلن اولیه نوعی پلیمر است که طی فرآیند پلیمریزاسیون اتیلن، در حضور کاتالیزورها، در پالایشگاه فرآورده‌های نفتی تولید میشود. پلی اتیلن اولیه در گریدهای تجاری PE63، PE80 و PE100 موجود است. پلی اتیلن پلیمری تشکیل شده از اتمهای کربن و هیدروژن ، بسیار مقاوم و در عین حال منعطف است. پلی اتیلن با حروف اختصاری HDPE در بازار معروف است. هر کدام از این مواد اولیه برای تولید لوله‌های پلی اتیلن با کاربردهای متفاوتی استفاده می‌شوند. لوله‌هایی که از هر کدام از این مواد تهیه شوند، خواص منحصر به فردی دارند.
تاریخچه لوله پلی اتیلن
از حدود ۷۰ سال پیش در صنایع مختلف اروپا و سپس ایالات متحده لوله های پلاستیکی تحت فشار به کار می رفتند.
با استفاده از لوله HDPE، لوله کشی آسان ، مقرون به صرفه و مناسب در صنایعی مانند معادن ، کشاورزی ، صنعتی ، کانال کشی می توان استفاده نمود. لوله تحت فشار برای حالات مختلف از قبیل روی زمین، زیرزمین، شناور، زیردریایی، دفنی و… مورد استفاده قرار می گیرند.
کاربردهای پلی اتیلن
پلی اتیلن در ساخت انواع لوازم و وسایل پلاستیکی از جمله وسایل آشپزخانه، ظروف پلاستیکی، مخزن‌ها، کیسه‌های زباله و … استفاده میشود. از مهمترین کاربردهای پلی اتیلن می توان ساخت لوله و اتصالات پلی اتیلن را نام برد. لوله‌های پلی اتیلن، امروزه جایگزین خوبی برای لوله‌های بتنی، فلزی و چدنی هستند. هرچند لوله‌های پلاستیکی مانند لوله پی وی سی، همچنان در صنعت استفاده میشود، اما لوله پلی اتیلن نسبت به پی وی سی کاربرد بیشتری دارد.
انواع لوله پلی اتیلن
لوله های پلی اتیلن در دو نوع تک جداره (تحت فشار) و دوجداره (ثقلی) تولید و عرضه می شوند. هرکدام از این لوله ها کاربرد مختص به خود را دارند. مدل تک جداره در مصارف انتقال آب و زهکشی در مزارع کشاورزی، حفاظت از کابل های مخابرات و برق استفاده می شوند. لوله های پلی اتیلن دولایه بدون فشار درونی درشبکه های گسترده و یا کوچک انتقال آب و فاضلاب کاربرد دارند.
لوله پلی اتیلن تک جداره
لوله های تک جداره پلی اتیلن در فشارهای بین ۲ تا ۴۰ اتمسفر ( بسته به مواد اولیه و قطر و ضخامت لوله ) در صنایع گوناگون به کار می روند. ویژگی‌های متفاوت لوله HDPE نسبت به دیگر انواع لوله‌ها ( فولادی، آزبست، و … ) موجب افزایش سرعت رشد استفاده از این لوله‌ها در شبکه‌های انتقال و توزیع آب و سیستم‌های آبیاری تحت فشار نسبت به دیگر موارد بسیار بیشتر باشد.
به دلیل استقبال گسترده از انواع لوله پلی اتیلن و رواج روز افزون آن ، همچنین استفاده از تکنولوژی های به روز در تولید مواد اولیه با کیفیت بهتر، باعث شده است تا نسل جدیدی از لوله‌های HDPE های گرید (high grade) شکل گیرند.
ویژگی های لوله پلی اتیلن تک جداره
- وزن کم و حمل آسان
- مقاومت در برابر گرما تا ۸۰ درجه سانتیگراد
- مقاومت در برابر سرما تا ۷۰ – درجه سانتیگراد
- مقاومت در برابر فشار تا ۱۶ اتمسفر
- نسب آسان
- استحکام در برابر ضربه
- مقاومت درمقابل مواد شیمیایی مختلف
- دارای انواع گوناگونی از اتصالات
- ضمانت کیفیت و مرغوبیت جنس تولیدی
- مقاوم در مقابل حرارت آفتاب و اشعه فرابنفش
لوله پلی اتیلن دوجداره
لوله پلی اتیلن دوجداره در هدایت و انتقال فاضلاب و سیالات بدون فشار داخلی کاربرد دارد. این نوع لوله قابلیت تحمل فشار خارجی و نیروهای زیر سطحی و ترافیکی بسیار زیادی دارد ، به این دلیل و همچنین به دلیل قیمت ارزان تر این نوع لوله نسبت به لوله های دیگر ، استفاده ی لوله های پلی اتیلن تک جداره در سایر صنایع نیز گسترش یافته است.
برای مثال ؛ در پل‌سازی و راه‌سازی از لوله های پلی اتیلن اسپیرال بسیار استفاده می شود. لوله دوجداره پلی اتیلن بیشتر با عنوان های لوله کاروگیت و لوله‌های اسپیرال شناخته می شوند. تکنولوژی تولید این لوله ها یکسان است و فقط در قالب اکستروژن تفاوت دارند.
مهمترین مشخصات لوله های پلی اتیلن دو جداره
- ضریب زبری پایین
- رسوبات در آن گرفتگی ایجاد نمی کند
- مقاوم در مقابل حلال‌ها و گازها و مواد شیمیایی
- وزن سبک نسبت به لوله‌های بتنی مشابه
- هنگام اجرا و نصب لوله ها به ماشین آلات سنگین نیازی نیست ، از این رو در هزینه ها صرفه جویی می شود.
- دوام و عمر بسیار زیاد
- کیفیت بالای حاصل از تولید توسط تکنولوژی های به روز
لوله پلی اتیلن تحت فشار ( فشار قوی )
لوله پلی اتیلن تحت فشار تک جداره یا همان لوله HDPE ( تحت فشار ) برای انتقال سیالات مجاز تحت فشار استفاده می شود. لوله تک جداره بر حسب کاربرد آن مواد اولیه ی مختلفی دارد. بر خلاف تصور عموم ، لوله فشار قوی لزوما لوله های قطور و سنگینی نیستند؛ لوله های پلی اتیلن با مواد pe 80 و فشار کاری ۱۰ بار با لوله ای با همان فشار و سایز ولی با مواد pe 100 ، از لحاظ وزنی به ترتیب ۸۷۳=pe80 و مواد ۷۲۱=Pe۱۰۰ گرم بر متر است. هر دو توان تحمل ۱۰ بار را دارند و از لحاظ استحکام تفاوتی ندارند. ولی در قیمت و ضخامت، لوله های با مواد pe 100 مناسب تر هستند.
لوله پلی اتیلن فشار قوی بیشتر در انتقال آب با فشار بالا ، به ویژه در سطوح ناهموار و شیبدار به کار می روند. این لوله به دو شکل کلاف و شاخه (شاخه ۶ متری و ۱۲ متری بر اساس سفارش) و در فشارهای ۱۰ اتمسفر و ۱۶ اتمسفر PE80 و PE100 تولید می گردد. این لوله ها بسته به کاربردشان ، در متراژها و قطرهای داخلی و خارجی متنوع تولید و توزیع می شوند.
انواع مواد اولیه پلی اتیلن
مواد اولیه پلی اتیلن را می توان به دو دسته ی مواد پلی تیلن مشکی یا خود رنگ یا مواد اولیه سفید تقسیم کرد.
مواد پلی اتیلن مشکی و یا خودرنگ
مواد پلی اتیلنی مشکی جهت تولید لوله تحت فشار به کار می رود. لوله های آبیاری تحت فشار رنگی مشکی دارند اما به طور طبیعی سفید بوده اند. برای مشکی کردن لوله‌ها از مواد افزودنی استفاده می شود. اگر به مقدار مناسب از مستربچ استفاده نشود ، به عبارتی به مواد پلی اتیلن سفید به مقدار لازم افزوده نشود ، کیفیت محصول کاهش پیدا می کند.
همچنین در مرحله اکسترود اگر یک درصدی پراکنش کامل انجام نشود ، کیفیت لوله نزول پیدا می کند. این موارد باعث خواهد شد لوله پلی اتیلن در آزمایش ها با خطا مواجه شود. در نتیجه این لوله‌ها را نمی توان در موقعیت های حساس به کار برد و طول عمر آن ها نیز بسیار کم می شود.
در لوله های پلی اتیلن گازرسانی از مواد اولیه پلی اتیلن خودرنگ استفاده می شود که در این صورت نیازی به استفاده از مستربچ در تولید وجود ندارد.
مواد پلی اتیلن سفید
این دسته از مواد ، بدون رنگ هستند و طی روند تولید لوله و در فرآیند اکستروژن، مستربچ به آن اضافه میشود. در نتیجه لوله پلی اتیلن تولید شده از این مواد در مقابل آفتاب مقاومت زیادی نخواهد داشت و عمرش کمتر خواهد شد.
انواع لوله ی پلی اتیلن بر اساس نوع مصرف:
لوله پلی اتیلن آبرسانی
برای انتقال آب شرب از لوله های پلی اتیلن آب رسانی استفاده می شود. لوله هایی که در شبکه ی آبرسانی به کار می روند ، تک جداره هستند و می توان از آنها در فشارهای بین ۲.۵ تا ۲۵ استفاده کرد. مزیت های این محصول عبارتند از:
- دوام و عمر زیاد
- قیمت مناسب
- انعطاف پذیری بالا
- نصب آسان
- مقاومت در برابر کود ها و حلال های آلی
- مقامت در برابر اشعه های فرابنفش خورشید
- مقاومت در برابر سرما و گرمای شدید
- دوام بالا در برابر زلزله و فرسایش خاک
- مقاوم در برابر سایش ، خوردگی و عوامل طبیعی
- کم و ثابت بودن میزان اصطکاک
- عدم نیاز به پوشش و حفاظت کاتدی
لوله پلی اتیلن فاضلابی
لوله های پلی اتیلن فاضلابی در جمع آوری فاضلاب و پسماند های صنعتی کاربرد فراوانی دارند. از دیگر کاربرد های این نوع لوله های پلی اتیلن می توان جمع آوری آب های سطحی، لوله های زهکشی ، فاضلاب های شهری و بین شهری را نام برد. این لوله ها اندازه ، وزن و ضخامت مناسبی دارند. آنها قادرند فشارهای مختلف تا ۶ بار را تحمل کنند و برای بارهای بیشتر هم به صورت سفارشی قابل تولید هستند.
لوله پلی اتیلن گازی
اولین کاربردهای لوله پلی اتیلن گازی ، در انتقال گازهای طبیعی به ویژه در صنایع پتروشیمی بوده است. در کشور های غربی تقریبا ۹۰% لوله هایی که برای توزیع و انتقال گاز استفاده می شوند پلاستیکی هستند که جنس بیشتر آن ها پلی اتیلن هستند. از مهم ترین مزایای این نوع لوله می توان به نصب آسان، مقاومت بالا در برابر حرارت ، خوردگی و زنگ زدگی نام برد.
لوله پلی اتین کابلی
لوله پلی اتیلن کابلی یکی از بهترین گزینه ها برای عایق کردن و پوشش کابل های برق ، فیبر های نوری و … به شمار می رود. لوله های پلی اتیلن کابلی برای حفاظت کابل ها در برابر بارندگی ها ، ضربه، رعد و برق و برق گرفتگی به کار می روند. حتی در مواردی باغداران و کشاورزان از این لوله ها برای آبیاری قطره ای و انتقال آب استفاده می کنند. همچنین در برخی مواقع از لوله پلی اتیلن کابلی برای سیم کشی در مناطق شهری و بین شهری استفاده می شود.
انواع سایز لوله پلی اتیلن
سایز های لوله ی پلی اتیلن در جدول استاندارد INSO14427 براساس میلیمتر است. در عین حال سایز به اینچ هم در بازار معروف است.
لوله های پلی اتیلن از سایز ۱۶ میلیمتر تا سایز ۳۵۰۰ میلیمتر به تولید و توزیع می رسند. تولید لوله تک جداره پلی اتیلن تا سایز ۷۱۰ میلیمتر توجیه اقتصادی دارد و تولید لوله های دوجداره کاروگیت تا سایز ۳۵۰۰ رایج است.
لوله پلی اتیلن سایز ۱۶ میلیمتر
اغلب این سایز در سیستم آبیاری قطره ای و اتصالاتی مانند قطره چکان را به راحتی می توان به آن متصل کرد و در گلخانه به کار برد. این نوع لوله ها را می توان با استفاده از اتصال پیچی و اتصال جوشی به یک دیگر متصل کرد.
سایز ۲۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن سایز ۲۰ میلی متریا همان لوله ی تک جداره ، در سیستم آبیاری استفاده می شود. سایز ۲۰ میلیمتر در فشار های ۶ تا ۴۰ اتمسفر تولید می شوند. انتخاب آن ها بستگی به فشار آب داخل مورد نیاز باید انجام شود.
سایز ۲۵ میلی متر
لوله های پلی اتیلن سایز ۲۵ در کلاف های ۱۰۰ و ۱۵۰ متری تولید می شود. این لوله را می توان در باغ ها و انتقال سیالات کم حجم در فشار ۱۰ و ۱۶ استفاده کرد. استحکام و اب بندی این لوله ها در سطح بالایی قرار دارد.
سایز ۳۲ میلیمتر
لوله های سایز ۳۲ میلیمتر در فشار های ۶ ، ۱۰ ، ۱۶ و حداکثر ۳۲ بار در کلافهای ۱۰۰ و ۱۵۰ تولید می گردند. این نوع لوله ها بیشتر برای انتقال سیالاتی با دبی کم در باغها و مزارع به کار می روند.
سایز ۴۰ میلیمتر
لوله پلی اتیلن سایز ۴۰ میلی متر در فشارهای کاری ۶ الی ۳۲ بار به صورت شاخه ۶ متری و کلاف ۱۰۰ الی ۱۵۰ متری تولید می شود.این سایز لوله پلی اتیل اغلب دبی کم دارند و در مصارف کشاورزی به کار می روند.
سایز ۵۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن ۵۰ میلی متر در فشارهای کاری بین ۵ الی ۳۲ بار تولید می گردد. این اندازه از لوله نیز مانند سایز قبلی ، دبی کم دارند و در مزارع و باغات به کار می روند.
سایز ۶۳ میلی متر
لوله ی پلی اتیلن سایز ۶۳ یکی از پرکاربردترین اندازه های لوله ی پلی اتیلن است که در فشارهای کاری ۵ الی ۳۲ بار تولید می شود. شاخه های ۶ متری و کلاف های ۱۰۰ و ۱۵۰ متری این سایز لوله پلی اتیلن در بسیاری پروژه ها انجام می گیرد.
سایز ۷۵ میلی متر
لوله های پلی اتیلن ۷۵ میلیمتر در فشارهای ۵ الی ۲۵ جهت آبرسانی و در مصارف کشاورزی در بسیاری از مصارف صنعتی و آبخیزداری به کار می روند. همچنین این سایز لوله ها درشاخه های ۶ متری و کلافهای ۱۰۰ و ۱۵۰ متری تولید و توزیع می شوند.
سایز ۹۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن ۹۰ میلیمتر بسته به فشار کاری که از ۵ الی ۲۵ متغییر است ، در انتقال سیالات با ماهیت آب و گاز مورد استفاده قرار میگیرند.
سایز ۱۱۰ میلیمتر
لوله پلی اتیلن سایز ۱۱۰ میلی متر از دیگر سایزهای پرکاربرد لوله ی پلی اتیلن است. این لوله با فشار های مختلف بسته به کاربرد آن در پرو ژه های آبرسانی و غیره به کار می رود.
سایز ۱۲۵ میلی متر
لوله پلی اتیلن ۱۲۵ میلیمتر اغلب به منظور انتقال آب با دبی متوسط در شبکه های آبیاری کشاورزی و انتقال آب شرب به کار می رود. این لوله ها در فشار کاری ۵ الی ۲۵ بار و در کلاف های ۵۰ و ۱۰۰ متری تولید و توزیع می شوند.
سایز ۱۴۰ میلی متر
لوله های پلی اتیلن ۱۴۰ میلیمتر از کمترین بار مصرف در میان سایزهای دیگر این محصول را دارا میباشد. اندازه ۱۴۰ میلیمتر در فشار کاری ۶ اتمسفر الی ۲۵ اتمسفر در شاخه های ۶ و ۱۲ متری تولید میشود. از این لوله ها برای انتقال آب یا سیال متوسط در فشارهای مذکور استفاده میشود.
سایز ۱۶۰ میلی متر
لوله های پلی اتیلن سایز ۱۶۰ میلیمتر لوله ای بسیار رایج در انتقال آب و با دبی متوسط است. از آن برای انتقال سیالات با حالت مایع به کار می رود. این لوله ها برای فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ بار تولید شده و طبق سفارش خریدار در متراژ ۶ و ۱۲ متر قابل تولید می هستند.
سایز ۱۸۰ میلی متر
سایز ۱۸۰ میلیمتر از انواع کم کاربرد تر لوله ی پلی اتیلن است و در انتقال سیالات مایع به کار می رود. متراژ هر شاخه ی این لوله ها ۶ یا ۱۲ متر است و در فشار کاری ۵ الی ۲۵ بار تولید می گردد. این سایز اغلب برای انتقال سیالات مایع مانند آب در فشارهای مذکور به کار می رود.
لوله پلی اتیلن سایز ۲۰۰ میلیمتر
لوله پلی اتیلن سایز ۲۰۰ اغلب در تجهیزات آبیاری به کار می رود. این لوله به دلیل انعطاف پذیری زیاد کاربرد زیادی دارد و همچنین در فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ تولید می شود.
لوله پلی اتیلنی سایز ۲۲۵ میلیمتر( ۹ اینچ)
سایز ۲۲۵ میلی متر بیشتر برای مصارف آبرسانی و در شاخه های ۶ ویا ۱۲ متری ، همچنین در فشار کاری ۵ بار الی ۲۵ اتمسفر تولید می گردند.
سایز ۲۵۰ میلی متر (۱۰ اینچ)
سایز ۲۵۰ از اندازه های رایج و پر کاربرد لوله پلی اتیلن است که از آن برای انتقال سیالات با ماهیت غیر اسیدی و مایع استفاده می شود. این سایز در فشار های ۵ الی ۲۵ و درشاخه های ۶ و ۱۲ متری تولید می شوند.
سایز ۲۸۰ میلی متر
سایز ۲۸۰ میلیمتر نسبت به سایزهای دیگر استفاده ی کمتری داشته و درموارد خاص به کار می رود. این سایزلوله متناسب با پروژه ، در فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ اتمسفر و در شاخه های ۶ و ۱۲ متری تولید می شود.
سایز ۳۱۵ میلی متر
سایز ۳۱۵ میلی متر هم از لوله های با دبی بالا محسوب می شود. این لوله ها در فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ اتمسفر و در شاخه های ۶ و ۱۲ متری تولید می شوند.
سایز ۳۵۵ میلی متر
لوله پلی اتیلن سایز ۳۵۵ هم مانند برخی اندازه های دیگر در موارد خاصی از انتقال سیالات مایع و غیر اسیدی به کار می روند. این لوله در فشار های ۵ الی ۲۵ اتمسفر و در شاخه های ۶ و ۱۲ متری تولید و عرضه می شوند.
لوله پلی اتیلن سایز ۴۰۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن سایز ۴۰۰ یکی از سایزهای پرکاربرد لوله پلی اتیلن است که بیشتر در مصارف شبکه های فاضلابی و آبرسانی شهری مورد استفاده قرار می گیرد . اکثر مواقع در سیستم های آبرسانی شهری و فاضلابی مورد استفاده قرار میگیرد. لوله های سایز ۴۰۰ پلی اتیلن می توانند تا ۱۶ اتمسفر فشار کاری را تحمل کنند.
سایز ۴۵۰ میلی متر
لوله ی پلی اتیلن ۴۵۰ میلیمتر در انتقال آب در دبی های بالا کاربرد دارد. این لوله های پلی اتیلن ۴۵۰ میلیمتر در فشار های ۵ تا ۲۵ اتمسفر و در شاخه های ۶ و ۱۲ متری تولید می شوند.
سایز ۵۰۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن ۵۰۰ میلی متر از مهم ترین و پر کاربرد ترین لوله های سایز بالا به شمار می رود. این لوله ها در فشارهای کاری ۵ الی ۲۰ اتمسفر ، و در شاخه های 66 و ۱۲ متری ، مطابق با سفارش و پروژه ساخته می شوند.
سایز ۵۶۰ میلی متر
لوله های پلی اتیلن ۵۶۰ میلیمتر از لوله های پر کاربرد در دسته ی لوله های تک جداره به شمار می رود. این اندازه برای انتقال سیالات غیر اسیدی و مایع به کار می رود.. این لوله ها در ابعاد ۶ و ۱۲ متری و فشار کاری ۵ الی ۲۰ بار تولید و عرضه می شوند.
سخن پایانی
لوله ها بر اساس جنس ، شکل ، اندازه و کاربردشان قیمت های مختلفی دارند. از آنجا که قیمت مواد اولیه تولید لوله ها نیز در حال نوسان است ، پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از قیمت ها با ما تماس بگیرید.
مطالب مفید دیگر :
رگ مصنوعی پلیمری چگونه در ایران تولید شد؟ – چه نوع آبیاری را برای زمین خود انتخاب کنیم؟ – آبیاری قطره ای و همه چیز درباره آن – مقاوم سازی لوله پلی اتیلن در برابر جوندگان – لوله های پوش فیت
