بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن
پلی‌اتیلن و پلاستیک‌های زیست تخریب‌پذیر در محیط زیست
با رشد روزافزون استفاده از مواد پلاستیکی در صنایع مختلف، ضایعات آن‌ها نیز به همان میزان افزایش پیدا کرد. با توجه به خاصیت مقاومت بالای پلاستیک و پلیمرها در برابر تخریب، مسئله تجمع و بازیافت آن‌ها از نظر زیست محیطی اهمیت بالایی دارد. بازیافت پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر و پلی‌اتیلن علاوه بر جلوگیری از تلنبار شدن آن‌ها و مشکلات زیست محیطی، توجیه اقتصادی بسیار خوبی هم دارد. از طرف دیگر تحقیقات نشان داده که لوله‌های پلی‌اتیلن و دیگر پلاستیک‌های تخریب پذیر نسبت به سایر مواد پلاستیکی مشکلات زیست محیطی کمتری به وجود آورده و بر خاک اثر سوء کمتری بر جای می‌گذارد. با این حال بازیافت مؤثر و کاربردی این دسته از مواد کمک فراوانی به محیط زیست می‌نماید.
بازیافت پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر
قبل از پرداختن به بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن ، بهتر است بدانیم منظور از پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر چیست؟ به طور کلی در هنگام ساخت این نوع پلیمرها ماده‌ای تخریب پذیر مثل نشاسته به مواد اولیه اضافه می‌شود تا فرآیند تخریب و بازیافت با سرعت بیشتری انجام گیرد.
پلی‌اتیلن‌های زیست تخریب پذیر به تازگی کشف شده و توانسته‌اند نقش مهمی در کاهش تولید ضایعات پلاستیکی کسب نمایند. اما به دلیل افزودن مواد تخریب پذیر خواص آن‌ها تا حدودی کاهش پیدا کرده و شکننده هستند. بنابراین هر جایی نمی‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. از طرفی دیگر در تهیه پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر باز هم از مواد اولیه پلاستیکی استفاده می‌شود که در پلی‌اتیلن‌های معمول هست.
در این بین، پلاستیک‌های زیست تخریب پذیری در حال تولید است که پیش‌بینی می‌شود رقیب جدی برای پلاستیک‌های کنونی باشد. در ساخت این پلاستیک‌ها موادی به کار رفته که دارای خاصیت ذاتی برای تخریب توسط باکتری‌ها، آب و آنزیم‌های طبیعت هستند. مشکل اصلی این دسته از پلیمرها قیمت بالای آن‌ها بوده که محققان به دنبال روشی ارزان برای تولید انبوه آن هستند.
اهمیت بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر
صرفه‌جویی در مصرف آب، بازدهی بیشتر و کاهش هزینه‌ها از جمله مهم‌ترین مزایای استفاده از لوله‌های پلی‌اتیلن در صنعت کشاورزی و آبیاری است که سبب شده کارشناسان و حتی مسئولان کشور در پی کاربرد گسترده آن‌ها در این زمینه و دیگر صنایع وابسته باشند. از این رو با گسترش مصرف، اهمیت توجه به ضایعات لوله‌های پلی‌اتیلن بیش از پیش خود را نشان می‌دهد.
تحقیقات نشان داده اگر طی فرآیند بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و دیگر پلاستیک‌های تخریب پذیر ناخالصی‌ها به شیوه صحیح از مواد اصلی جدا و در واقع بازیافت به خوبی انجام شود، ساختار آن‌ها به گونه‌ای است که خواص فیزیکی و مکانیکی پلی‌اتیلن بازیافتی همانند پلی‌اتیلن نو باشد.
در این مطالعات مشخص شده که پلی‌اتیلن بازیافتی وقتی با گروه‌های عاملی سازگار کننده پیوند برقرار می‌کند، باعث سازگاری مطلوبی در آلیاژ نهایی می‌شود که همین امر خواص مکانیکی آن نظیر استحکام کششی و مقاومت ضربه‌ای را افزایش می‌دهد.
مزایای بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر
همان طور که گفته شد، بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن از تجمع آن‌ها در محیط زیست و مشکلات حاصله از این انباشت در خاک و اکوسیستم پیشگیری می کند. همچنین بازیافت پلی‌اتیلن‌ها سودآوری خوبی داشته و سبب صرفه‌جویی اقتصادی می شود. از سویی دیگر مواد تولید شده حاصل از بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و سایر پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر، علاوه بر خواص مکانیکی و فیزیکی بهتر، قیمت کمتری (در حدود یک پنجم مواد نو) دارند. زیرا در هنگام محاسبه قیمت تمام شده، هزینه تخریب و بازیافت لحاظ نمی‌شود.
کاربرد پلی‌اتیلن بازیافتی
– استفاده در مکان‌های نیازمند مقاومت ضربه‌ای و استحکام کششی بالا، مثلا جایگزین تسمه‌های فلزی بسته‌بندی محموله‌های سنگین در بندرها
– استفاده به عنوان الیاف در صنایع خودروسازی، نساجی، ورزشی، لوازم‌خانگی
– استفاده مصارف خانگی جهت تولید پانل‌های اسفنجی عایق دار
– به کار روی در صنایع بسته‌بندی فیلم‌‌‌های رادیوگرافی
– غشا و بطری‌های نوشیدنی
– قالب‌گیری فشاری
– نوارهای ویدئویی
– لوله‌های ساختمانی
چگونگی بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر
عمل بازیافت پلاستیک طی یک فرآیند چهار مرحله‌ای زیر صورت می‌پذیرد:
۱. جمع‌آوری
۲. جداسازی
۳. احیا مواد جهت ساخت یک فرآورده
۴. بازاریابی و فروش
به طور کلی بازیافت به یکی از سه روش بازیافت اولیه و تولید محصول مشابه، بازیافت ثانویه و ساخت فرآورده‌های پلاستیکی و سوزاندن پلاستیک صورت می گیرد.
نکته مهمی که در زمان بازیافت پلی‌اتیلن‌ها باید مورد توجه قرار گیرد، هماهنگی بین پلیمرها است. به تعریف دیگر هر نوع پلیمر اعم از پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و یا پلی‌آمید به صورت جداگانه بازیافت شده و ناخالصی‌ها و مواد زائد به طور کامل از آن خارج شود. زیرا هر کدام از انواع پلیمرها دارای نقاط ذوب متفاوتی هستند و در صورت بازیافت با یکدیگر تبدیل به ترکیبات ناهمگونی می شوند.
جمع‌بندی
از آنجایی که لوله‌های پلی‌اتیلن به همراه دیگر پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر مصارف زیادی پیدا کرده‌اند، بنابراین بازیافت آن‌ها از دو نظر زیست محیطی و صنعتی مهم بوده و باید مورد توجه قرار گیرد. از لحاظ زیست‌‌محیطی ضایعات لوله‌های پلی‌اتیلن و مواد پلاستیکی باید به سرعت و قبل از آن که بافت خاک را تخریب نمایند، از محیط زیست خارج و به محل‌های بازیافت برده شوند.
همچنین ازنظر صنعتی، بازیافت این مواد به گونه‌ای انجام شود که علاوه بر کارایی و بهبود کیفیت، قیمت کمتر و یا برابری با محصولات حاصل از مواد اولیه نو داشته باشند.
مطالب مفید دیگر :
چه نوع آبیاری را برای زمین خود انتخاب کنیم؟ – سامانه های نوین آبیاری، آبیاری هوشمند چیست؟ – لوله – کاربرد لوله های پلی اتیلن در ساختمان – مقاوم سازی لوله پلی اتیلن در برابر جوندگان