شیر پروانه‌ای از دسته شیرهای ربع‌گرد است که برای باز و بسته کردن و تنظیم جریان سیال به کار می‌رود. شیر پروانه‌ای یکی از ساده‌ترین انواع شیرآلات صنعتی است که کاربرد آن در واحدهای نفت و پتروشیمی متداول‌تر است. با این وجود، کاربرد گسترده‌ای در سایر صنایع نیز دارد.