سیستم‌های آبیاری آبپاش چگونه کار می‌کنند؟
سیستم‌های آبیاری آبپاش احتمالا سیستم‌های آبیاری آبپاش را در پارک‌ها و یا مزارع کشاورزی مشاهده کرده‌اید، آن‌ها شبیه به بارش باران عمل می‌کنند. آب از طریق سیستم لوله‌ای پمپاژ می‌شود و از طریق توزیع کننده‌های چرخان، بر روی محصولات زراعی توزیع می‌شود. این شیوه برای بسیاری از محصولات در مزارع و باغ کاربرد دارد.از آنجایی که آب شبیه به زمانی که باران می‌بارد توزیع می‌شود، آبرسانی از یکنواختی خوبی برخوردار است. اگرچه سیستم‌های آبیاری آبپاش برای اکثر خاک‌ها مناسب است، با این حال برای خاک‌های ماسه‌ای که سرعت نفوذ در آن‌ها زیاد است، توصیه نمی‌شود.
هنگام استفاده از سیستم‌های آبیاری آبپاش لازم است که برنامه‌ای دقیق برای جلوگیری از روان شدن آب با توجه به میزان نفوذ آب استفاده شود.
به همین دلیل است که باید میزان کاربرد بر اساس این مسئله در نظر گرفته شود. اگر خاک سطحی بوده و از نفوذ خوبی برخوردار نباشد، به کارگیری تجهیزات آبیاری آبپاش توصیه نمی‌شود.
مهم‌ترین مزایای سیستم‌های آبیاری آبپاش
۱- از بین رفتن ضایعات در مناطق قابل کشت
۲- مناسب برای انواع خاک به جز خاک رس سنگین
۳- مناسب برای خاک شنی
۴- مناسب برای گیاهانی که جمعیت آن‌ها در واحد سطح زیاد است.
۵- راندمان کاربردی بالا
۶- بهبود مصرف آب
معایب و ناکامی‌های سیستم‌های آبیاری آبپاش
۱- نیاز مداوم به انرژی بالا و هزینه‌های مربوطه
۲- عملکرد ضعیف در شرایط باد شدید و دمای بالای هوا
۳- هزینه‌های بالا در نگهداری دوره‌ای
سیستم آبیاری آبپاش
سیستم‌های آبیاری آبپاش آب را از بالا به گیاهان منتقل می‌کنند. در برخی از سازه‌های گلخانه‌ای و باغ‌ها این تجهیزات به شکل سربار نصب می‌شوند.نصب سربار این مزیت را به همراه دارد که لوله کشی‌ها از آسیب‌های مکانیکی تردد وسایل نقلیه و یا افراد در امان خواهد بود. علاوه بر آن هنگام نصب می‌توان خطوط آبرسانی را در زیر خاک مدفون کرد.
می‌توان سیستم‌های آبپاش متحرک را برای بسیاری از محصولات مورد استفاده قرار داد. برخی از محصولات نیاز به مرطوب کردن شاخ و برگ ندارند، به همین دلیل می‌توان آن‌ها را با استفاده از ریزگردها در بخش پایه و ساقه گیاه آبیاری کرد.
از مهم‌ترین مزایای آبیاری از بالا، این است که با سرمایه‌گذاری کم و هزینه‌های نگهداری پایین، می‌توان اکثر مناطق گیاه را آبرسانی کرد.اکثر این تجهیزات دارای الگوی توزیع یکنواخت هستند که می‌توان از چندین نازل آب برای توزیع متفاوت‌تر آب استفاده کرد. با این حال به یاد داشته باشید که این تجهیزات به شکل ناهموار آب را توزیع می‌کنند. برای برخی از محصولات که مرطوب شدن شاخ و برگ گیاهان خطر بیشتری را برای ابتلا به بیماری مانند قارچ و آفات ایجاد می‌کند، بهتر است که از این تجهیزات استفاده نشود.
برخی از سیستم‌های آبیاری، آب را از پایه به ریشه گیاه می‌رسانند و از این رو می‌توانند به برخی از مشکلات تامین آب سربار کمک کنند. با توجه به هزینه‌های کم تجهیزات آبیاری کشاورزی به این شکل، در بسیاری از شرایط فضای باز، از سیستم‌های این چنینی استفاده می‌شود. تجهیزات آبیاری مدرن برای صرفه‌جویی در مصرف آب بسیار مناسب هستند.
نکات لازم هنگام انتخاب سیستم‌های آبیاری آبپاش
به یاد داشته باشید که فاصله بین آبپاش‌ها در مزارع بر اساس الگوی کاشت و وسایل نقلیه و ابزار آلات مکانیکی مورد استفاده، تعیین می‌شود.با این وجود عوامل متعدد دیگری نیز وجود دارد که لازم است آن‌ها را در نظر داشته باشید. هرچه تجهیزات به یکدیگر نزدیک‌تر باشند، واحدها و لوله‌های بیشتری مورد نیاز خواهد بود، در نتیجه هزینه آبرسانی شما نیز بیشتر خواهد شد.از طرف دیگر مسئله‌ای که وجود دارد این است که فاصله زیاد میان آبپاش‌ها می‌تواند دستیابی به توزیع یکنواخت‌تر آب را دشوار کند، این مسئله به خصوص در مناطق بادخیز بسیار جدی است.
به یاد داشته باشید که شما نیاز به تجهیزاتی دارید که بتواند نیاز روزانه محصولات را تامین کند و در عین حال از ایجاد رواناب که باعث ایجاد توزیع نابرابر آب و فرسایش خاک می‌شود، جلوگیری نماید. بر خلاف نمونه‌ای محوری میانی و یا آبپاش‌هایی که نیاز به مصرف آب در طولانی مدت دارند، سیستم‌های آبپاش دقیق شامل بارش کم تا متوسط آب هستند، به همین دلیل باعث مصرف بیش از حد آب نخواهند شد.
اندازه و تاثیر قطرات آب
برخی از سیستم‌های آبیاری تهاجمی می‌توانند به محصولات زراعی شما آسیب برسانند، به این شکل که بذرها را در معرض حرکت قرار داده و باعث فرسایش خاک و یا تحریک آن شوند.از طرف دیگر برخی از تجهیزات آبیاری بارانی می‌توانند قطرات آب را به شکلی توزیع کنند که با وزش باد تغییر کرده و یا حتی تبخیر شود، در نتیجه این مسئله بر آبرسانی به گیاه تاثیر می‌گذارد. از این رو لازم است به دنبال آبپاش‌هایی باشید که می‌تواند در فاصله مورد نیاز، میزان آب کافی را برای گیاهان فراهم کند و الگوهای توزیع یکنواخت‌تری ایجاد کند، در عین حالی که به محصولات شما آسیبی وارد نمی‌کند.
راه حل‌های محافظت از یخ زدگی تجهیزات آبیاری اهمیت میزان آبیاری گیاهان بسیار زیاد است، در بسیاری از مزارع و باغ‌ها، آبیاری کل سطح باغ یک نیاز ضروری به شمار می‌آید، به همین دلیل لازم است که به نوع باغ، نوع محصول، اندازه و وسعت آن برای انتخاب سیستم توجه داشته باشید.
اگر لازم است که باغ را به طور کامل تحت پوشش آبیاری قرار دهید، بهتر است بدانید که برخی از آبپاش‌های مورد استفاده از زاویه مسیر کم و جت‌های قوی برخوردار هستند که برای برخورد به تنه و شاخ و برگ گیاهان طراحی شده‌اند. این وسایل مقاوم بوده و برای حفظ و نگهداری در شرایط سخت، بسیار راحت هستند.
نوع دیگری از تجهیزات آبیاری کشاورزی وجود دارد که برای آبیاری منطقه ریشه درختان و گیاهان طراحی شده‌اند. این سیستم باعث می‌شود که فضای بین ردیف‌های زراعی خشک نباشد و در نتیجه آب و مواد مغذی به بهترین شکل در دسترس گیاه قرار گیرد. آن‌ها برای محصولات زراعی با ریشه‌های پهن و کم عمق برای مناطقی که دارای خاک‌های شنی و یا سنگ زیاد است، توصیه می‌شوند.
یخ زدگی گیاه و سیستم باعث از بین رفتن درختان و عملکرد محصولات شما می‌شود.به همین دلیل استفاده از روکش برای تجهیزات آبیاری یک روش مناسب برای جلوگیری از یخ زدگی آن خواهد بود. هر چقدر که از یخ زدگی جلوگیری کنید، بهتر می‌توانید راندمان کاری خود را در فصل سرما افزایش دهید و در نتیجه از سرمایه‌گذاری خود بهترین بازده را دریافت نمایید.
مطالب مفید دیگر :
کاربرد هورمون در باغبانی – آبیاری هوشمند، دوستدارِ منابع آب! – لوله کشی آب ساختمان – براورد هزینه احداث گلخانه ۱۰۰۰ متری – رگ مصنوعی پلیمری چگونه در ایران تولید شد؟